De-potkijker

JG 1, Aflevering 4: De depotruimte

De extra depotruimte in het Erfgoedcentrum is ondertussen een feit. Achter gesloten deuren, onttrokken aan het zonlicht, staan over 2 verdiepingen metalen rekken, die nu gevuld worden met meer dan 10000 erfgoedobjecten, afkomstig van de verschillende opgravingen in Ename. Alles krijgt weloverwogen een plaats toegewezen in de depotruimte, want voor een vlotte opvolging van de registratie en de conditiecontroles moeten de bakken overzichtelijk en gemakkelijk verplaatsbaar zijn, zonder de rug van de depotmedewerkers te overbelasten: sommige materialen wegen behoorlijk zwaar…Met de lichten uit – leder, papier en textiel houden er niet zo van –, een meter die de temperatuur en vochtigheid in de gaten houdt en het uitzetten van insectenvallen is deze depotruimte er klaar voor om het Enaamse erfgoed een nieuw onderdak te verschaffen!
 
Alle depotobjecten worden dan wel veilig afgeschermd van de buitenwereld, de buitenwereld krijgt wél de kans hen te ontdekken. Nieuwsgierige bezoekers zullen tijdens Open Monumentendag kunnen kennismaken met (een deel) van onze collectie!
 
------------------------------------------------

JG 1, Aflevering 3: De verhuis in woord en beeld!

  

Dinsdag 20 september was het eindelijk zover: de collectie archeologische vondsten uit Ename verhuisde van hun tijdelijke standplaats in het Archeocentrum Velzeke naar hun nieuwe depotruimte in het Erfgoedcentrum in Ename. Al waren de dagen vooraf misschien nog wel intensiever. Het merendeel van de collectiestukken zit dan wel opgeborgen in speciale bewaarbakken, evenveel van deze collectie is kwetsbaar materiaal. Iedere doos werd gecontroleerd op inhoud, en indien nodig van extra bescherming voorzien: met behulp van schuimfolie, mousse en opgevulde gripzakjes werden de meest fragiele objecten extra vastgezet.

Vervolgens werden alle bakken uit de rekken gehaald, op paletten geplaatst en stevig ingetaped, klaar voor verhuis. Met speciale dank aan Gunther en Tjenne, die niet alleen de vele gewichten sleurden, maar ook nog eens pragmatisch tewerk gingen.

Ze staan er nu, 32 paletten vol archeologische vondsten, waaronder ook honderden skeletten van onder meer de monniken die hier eeuwen geleden rondwandelden doorheen de abdijgangen, vanuit hun gebed opkijkend naar de Schelde, of hun arbeid verrichtten in de moestuinen van abt De Loose. Na meerdere jaren verbleven te hebben in het Archeocentrum in Velzeke, keerden de monniken op 20 september 2022 eindelijk huiswaarts. Dit alleen al maakte van de collectieverhuis iets bijzonders.

-----------------------------------------------

JG 1, Aflevering 2: De eerste archeologische objecten zijn aangekomen, aan de slag!

De eerste archeologische objecten zijn intussen aangekomen. Ze behoren tot het deel van de collectie dat nog niet geregistreerd werd en dus begint het verhaal vanaf nul.
Daarom controleren onze medewerkers eerst de verpakkingen op hun inhoud en scheiden alle materiaalsoorten van elkaar. Waar nodig, worden de vondsten aangepast verpakt, zodat ze de tand des tijds langer kunnen doorstaan. Metalen objecten krijgen een eigen, afgesloten verpakking, en ook aardewerk, glasfragmenten en beenderen worden gescheiden als ze samen in 1 verpakking worden teruggevonden. Wij kijken ook meteen na of alle bakken stofvrij zijn, want over enkele weken krijgen ze een plaats in de rekken van het depot. Naast vocht en licht is stof de grootste vijand van erfgoedobjecten. Het vervuilt niet alleen, maar trekt ook ongedierte aan, wat dan weer nefast is voor fragiele objecten. Een huzarenstukje, maar wel eentje dat loont achteraf, wanneer alle objecten genummerd, beschreven en geregistreerd worden!
 
Met voldoende werkruimte, tafels, verpakkingsmateriaal, handschoenen en een gemotiveerde spirit gaan wij in Erfgoedsite Ename verder aan de slag met onze nieuwe bewoners. En volgende keer mogen wij jullie een kijkje achter de schermen gunnen van de nieuwe depotruimte!

 -----------------------------------------------------

JG 1, Aflevering 1

Welkom collectie!

 

Wie langs de restanten van de vroegere Sint-Salvatorabdij in Ename wandelt, kan zich niet altijd een beeld vormen van hoe de abdij eruit zag in pakweg de 13de of de 17de eeuw. Gelukkig is er het Tijdsvenster in het Archeopark waar je door te scrollen op het toetsscherm de abdij letterlijk ziet herrijzen uit haar as. Maar om tot dit beeld te komen, was jarenlang archeologisch, historisch, wetenschappelijk en landschappelijk onderzoek nodig. En wie aan archeologisch onderzoek denkt, denkt aan opgravingen én… aan vondsten uit de grond!

Geen wonder dat er ook tal van objecten na eeuwen opnieuw het daglicht te zien kregen. Kostbare objecten die samen een verhaal vertellen. Een verhaal over een abdijgemeenschap, over een dorp langs de Schelde, over een burcht en zijn vroeg-romaanse Sint-Laurentiuskerk. Een erfgoedverhaal, opgebouwd uit steen en uit alle objecten die er deel van uitmaken. Die objecten dienen dan ook met zorg bewaard te worden in een depot.

De vondsten van Ename liggen nu verspreid over verschillende locaties. In het najaar verhuist de collectie naar het Erfgoedcentrum, waar de werken aan een nieuwe depotruimte volop aan de gang zijn! Het Erfgoedcentrum van Ename biedt al onderdak aan het erkend onroerend erfgoeddepot van provincie Oost-Vlaanderen, maar zal dus over enkele maanden ook de Enamecollectie herbergen. Eindelijk keren alle vondsten ‘huiswaarts’, waar ze verder zullen worden geregistreerd, verpakt en wetenschappelijk onderzocht.

Een heel menu… Wij laten onze lezers dan ook graag meeproeven in deze maandelijkse rubriek De-potkijker over het leven achter de schermen van de collectie van de Erfgoedsite Ename!